Plan treningowy 5/3/1, opracowany przez Jima Wendlera, to popularny program siłowy. Skupia się na czterech głównych ćwiczeniach: przysiadach, wyciskaniu na ławce, martwym ciągu i wyciskaniu nad głowę. Trening można wykonywać 2-4 razy w tygodniu. Program działa w czterotygodniowym cyklu, z różnymi schematami powtórzeń. Kluczowe jest stopniowe zwiększanie obciążenia i dbanie o technikę.
Najważniejsze informacje:- Skupia się na czterech podstawowych ćwiczeniach wielostawowych
- Cykl treningowy trwa 4 tygodnie, z różnymi zakresami powtórzeń
- Progresja opiera się na procentach maksymalnego ciężaru (1RM)
- Zawiera ćwiczenia asystujące dla zwiększenia objętości treningowej
- Skuteczny dla średniozaawansowanych i zaawansowanych sportowców
Czym jest plan treningowy 5/3/1?
Plan treningowy 5/3/1 to skuteczna metoda treningu siłowego, stworzona przez amerykańskiego trenera Jima Wendlera. Głównym celem tego programu jest systematyczna poprawa siły i masy mięśniowej poprzez stopniowe zwiększanie obciążeń w kluczowych ćwiczeniach. Program treningowy 5/3/1 opiera się na czterotygodniowym cyklu, w którym każdy tydzień ma określony schemat powtórzeń.
Podstawą planu treningowego Wendlera jest koncentracja na czterech głównych ćwiczeniach wielostawowych. Trening odbywa się 2-4 razy w tygodniu, w zależności od indywidualnych preferencji i możliwości czasowych ćwiczącego. Metoda 5/3/1 kładzie duży nacisk na progresję obciążeń, co pozwala na stałe podnoszenie wydolności i siły.
- Przysiad
- Wyciskanie sztangi na ławce poziomej
- Martwy ciąg
- Wyciskanie sztangi nad głowę (OHP)
Struktura programu 5/3/1
Cykl treningowy 5/3/1 można realizować z różną częstotliwością, dostosowaną do indywidualnych potrzeb. Zwykle trening odbywa się 3-4 razy w tygodniu, ale bardziej zaawansowani sportowcy mogą ćwiczyć nawet 4 razy. Dla początkujących lub osób z ograniczonym czasem, 2 treningi tygodniowo również przyniosą rezultaty.
Tydzień | Schemat powtórzeń |
---|---|
1 | 3 serie po 5 powtórzeń (3x5) |
2 | 3 serie po 3 powtórzenia (3x3) |
3 | 5/3/1 (5 powtórzeń, 3 powtórzenia, 1 powtórzenie) |
4 | Deload - zmniejszenie obciążenia i intensywności |
Czytaj więcej: Jak zatkać nos pod wodą: 5 skutecznych technik dla pływaków
Progresja w planie 5/3/1
Periodyzacja 5/3/1 opiera się na procentach maksymalnego ciężaru (1RM). Trenujący zaczynają od około 85% swojego 1RM i stopniowo zwiększają obciążenie co kilka tygodni. Ta metoda pozwala na bezpieczny i stabilny postęp w treningu siłowym.
Kluczowym elementem planu treningowego 5/3/1 jest systematyczne zwiększanie obciążenia. Wendler zaleca dodawanie określonej ilości kilogramów do głównych ćwiczeń po każdym ukończonym cyklu treningowego.
- Przysiad i martwy ciąg: +5 kg
- Wyciskanie na ławce i wyciskanie nad głowę: +2,5 kg
Jak obliczyć swój ciężar treningowy?
Aby rozpocząć trening siłowy 5/3/1, należy najpierw obliczyć swój ciężar treningowy. Proces ten rozpoczyna się od ustalenia swojego 1RM (maksymalnego ciężaru na jedno powtórzenie) dla każdego z czterech głównych ćwiczeń. Następnie oblicza się 90% tej wartości, co stanowi tzw. "ciężar treningowy".
Przykładowe obliczenia dla przysiadów: 1RM = 100 kg, ciężar treningowy = 90 kg. W pierwszym tygodniu: 65% x 90 kg = 58,5 kg (5 powtórzeń), 75% x 90 kg = 67,5 kg (5 powtórzeń), 85% x 90 kg = 76,5 kg (5+ powtórzeń). W kolejnych tygodniach procenty rosną zgodnie ze schematem 5/3/1.
Ćwiczenia asystujące w programie 5/3/1

Ćwiczenia asystujące pełnią kluczową rolę w planie treningowym Wendlera. Ich głównym zadaniem jest zwiększenie objętości treningowej oraz praca nad słabszymi partiami mięśniowymi. Ćwiczenia te wykonuje się zazwyczaj po głównych ruchach, z mniejszym obciążeniem i większą liczbą powtórzeń.
- Podciąganie na drążku
- Wiosłowanie sztangą
- Wykroki
- Pompki na poręczach
- Przysiady bułgarskie
- Wznosy nóg w zwisie
Kluczowe zasady programu Wendlera
Jedną z najważniejszych zasad planu treningowego 5/3/1 jest rozpoczynanie od mniejszych obciążeń. Pozwala to na długotrwały progres i minimalizuje ryzyko kontuzji.
Równie istotne jest utrzymanie równowagi między ciężarami a techniką. Wendler podkreśla, że prawidłowe wykonanie ćwiczeń jest ważniejsze niż ciągłe zwiększanie obciążenia.
Regularne ustalanie nowych rekordów życiowych (PR) to kolejna kluczowa zasada. Motywuje to do ciągłego rozwoju i pozwala śledzić postępy.
Dla kogo program 5/3/1 jest odpowiedni?
Plan treningowy 5/3/1 jest szczególnie skuteczny dla średniozaawansowanych oraz zaawansowanych sportowców. Osoby te mają już solidne podstawy treningu siłowego i poszukują metody, która pozwoli im systematycznie zwiększać siłę i masę mięśniową. Program sprawdza się świetnie u osób, które cenią sobie prostotę i skuteczność.
Jednak metoda 5/3/1 może być również adaptowana dla początkujących. W takim przypadku zaleca się rozpoczęcie od mniejszych obciążeń i skupienie się na nauce prawidłowej techniki. Kluczowe jest też dostosowanie tempa progresji do indywidualnych możliwości i doświadczenia treningowego.
Przykładowy plan treningowy 5/3/1 na tydzień
Poniżej przedstawiamy przykładowy plan treningowy 5/3/1 na 4 dni w tygodniu. Pamiętaj, że jest to tylko propozycja i możesz dostosować go do swoich potrzeb i możliwości.
Dzień | Główne ćwiczenie | Ćwiczenia asystujące |
---|---|---|
Poniedziałek | Przysiad | Wykroki, brzuszki |
Wtorek | Wyciskanie na ławce | Pompki na poręczach, triceps |
Czwartek | Martwy ciąg | Podciąganie, wiosłowanie |
Piątek | Wyciskanie nad głowę | Wznosy boczne, face pulls |
Jak modyfikować plan 5/3/1?
Program treningowy 5/3/1 jest elastyczny i można go modyfikować w zależności od indywidualnych celów i preferencji. Jedną z popularnych modyfikacji jest dodanie dodatkowego dnia treningowego, skupiającego się na ćwiczeniach asystujących lub pracy nad słabszymi partiami mięśniowymi. To pozwala na zwiększenie objętości treningowej bez ingerencji w główną strukturę programu.
Inną możliwością jest zmiana częstotliwości treningów. Zamiast standardowych 4 dni w tygodniu, można rozłożyć treningi na 3 dni, wykonując po dwa główne ćwiczenia w jednym dniu. Ta opcja sprawdza się dobrze u osób z ograniczonym czasem na trening.
Zalety i potencjalne wyzwania planu 5/3/1
- Systematyczny i mierzalny postęp w sile
- Elastyczność i możliwość dostosowania do indywidualnych potrzeb
- Skupienie na kluczowych ćwiczeniach wielostawowych
- Zbalansowane podejście do treningu i regeneracji
Jednakże, trening siłowy 5/3/1 może stanowić wyzwanie dla niektórych osób. Głównym problemem może być monotonia treningów, szczególnie dla osób lubiących częste zmiany. Dodatkowo, program wymaga cierpliwości i konsekwencji, co dla niektórych może być trudne do utrzymania w dłuższym okresie.
Wskazówki dotyczące regeneracji w programie 5/3/1
Regeneracja jest kluczowym elementem planu treningowego Wendlera. Bez odpowiedniego odpoczynku, organizm nie będzie w stanie adaptować się do zwiększających się obciążeń, co może prowadzić do przeciążenia i kontuzji.
Wendler podkreśla znaczenie tygodnia deloadowego, który występuje co czwarty tydzień cyklu. W tym czasie zmniejsza się intensywność treningów, dając organizmowi czas na pełną regenerację i przygotowanie do kolejnego cyklu.
- Zadbaj o odpowiednią ilość snu (7-9 godzin dziennie)
- Stosuj zbilansowaną dietę bogatą w białko i węglowodany
- Wykorzystuj techniki takie jak rozciąganie czy masaż do poprawy regeneracji mięśni
Klucz do siły i masy - kompleksowe spojrzenie na plan treningowy 5/3/1
Plan treningowy 5/3/1 to skuteczna metoda rozwijania siły i masy mięśniowej, oparta na systematycznej progresji i koncentracji na kluczowych ćwiczeniach. Program Jima Wendlera wyróżnia się prostotą i elastycznością, co czyni go odpowiednim zarówno dla średniozaawansowanych, jak i zaawansowanych sportowców.
Kluczem do sukcesu w metodzie 5/3/1 jest konsekwentne zwiększanie obciążeń, przestrzeganie zasad periodyzacji i dbałość o prawidłową technikę wykonywania ćwiczeń. Program pozwala na indywidualne dostosowanie częstotliwości treningów i dobór ćwiczeń asystujących, co umożliwia optymalizację treningu pod kątem osobistych celów i możliwości.
Pamiętaj, że równie ważna jak sam trening jest odpowiednia regeneracja. Regularne tygodnie deloadowe, zbilansowana dieta i wystarczająca ilość snu to kluczowe elementy, które pozwolą ci w pełni wykorzystać potencjał planu treningowego Wendlera i osiągnąć zamierzone rezultaty w budowaniu siły i masy mięśniowej.