Zapalenie ścięgna mięśnia piszczelowego tylnego to schorzenie, które dotyka osób aktywnych fizycznie, szczególnie sportowców. Objawia się bólem i obrzękiem okolicy ścięgna Achillesa. Choć może być uciążliwe, przy odpowiednim leczeniu i rehabilitacji można je skutecznie wyleczyć. W artykule opisujemy przyczyny, objawy, sposoby diagnozowania i leczenia tego schorzenia. Podpowiadamy jakich badań się poddać, jakie leki i zabiegi zastosować oraz jakie ćwiczenia wykonywać, by przyspieszyć powrót do zdrowia.
Kluczowe wnioski:- Zapalenie ścięgna mięśnia piszczelowego tylnego wymaga konsultacji z lekarzem i specjalistycznego leczenia.
- Ważne jest wykonanie badań obrazowych, by potwierdzić diagnozę.
- Leczenie farmakologiczne i fizjoterapia przynoszą najlepsze efekty.
- Należy wykonywać zalecane ćwiczenia, by wzmocnić mięsień.
- Aby zapobiec nawrotom, trzeba stopniowo wracać do aktywności fizycznej.
Objawy zapalenia ścięgna mięśnia piszczelowego tylnego
Podstawowym objawem zapalenia ścięgna mięśnia piszczelowego tylnego jest ból i tkliwość w okolicy ścięgna Achillesa, czyli u podstawy pięty. Ból nasila się przy aktywności fizycznej, szczególnie podczas biegania, skakania lub chodzenia po schodach. Może promieniować w górę łydki. Często występuje obrzęk i zaczerwienienie okolicy ścięgna.
Inne typowe objawy to:
- Trzeszczenie lub chrzęst podczas poruszania stawem skokowym
- Sztywność i ograniczenie zakresu ruchu stawu skokowego, zwłaszcza rano po przebudzeniu
- Uczucie osłabienia mięśnia piszczelowego tylnego
Objawy nasilają się stopniowo, z czasem utrudniając normalne funkcjonowanie. Należy zwrócić uwagę na wszelkie niepokojące dolegliwości i nie lekceważyć ich, aby nie dopuścić do rozwinięcia się przewlekłego stanu zapalnego.
Różnicowanie z urazem ścięgna Achillesa
Podobne objawy do zapalenia ścięgna mięśnia piszczelowego tylnego może powodować uraz - naderwanie lub zerwanie ścięgna Achillesa. Występuje wtedy nagły, ostry ból, obrzęk oraz niemożność obciążania kończyny. Rozróżnienie tych schorzeń jest możliwe na podstawie wywiadu i badań obrazowych.
Przyczyny i czynniki ryzyka zapalenia ścięgna
Do najczęstszych przyczyn zapalenia ścięgna mięśnia piszczelowego tylnego należą:
- Przeciążenie mięśnia na skutek intensywnego wysiłku fizycznego
- Uraz mechaniczny, np. skręcenie stawu skokowego
- Nieprawidłowa biomechanika stopy i kończyny dolnej
- Nadwaga
- Niedobory składników odżywczych
Do grupy podwyższonego ryzyka należą sportowcy uprawiający dyscypliny obciążające stawy kończyn dolnych - piłka nożna, siatkówka, koszykówka, biegi długodystansowe. Zapalenie często rozwija się u osób z płaskostopiem, koślawością lub szpotawością kolan. Ryzyko wzrasta także po 40. roku życia.
Aby zapobiegać zapaleniu, należy stopniowo zwiększać obciążenia treningowe, nosić odpowiednie obuwie sportowe, dbać o prawidłową postawę i masę ciała. Istotne jest też odżywianie dostarczające niezbędnych składników dla stawów i ścięgien.
Czytaj więcej: Więzadło poboczne strzałkowe - leczenie, rehabilitacja, ćwiczenia
Badania diagnostyczne w przypadku zapalenia ścięgna
Rozpoznanie zapalenia ścięgna mięśnia piszczelowego tylnego opiera się na wywiadzie, badaniu fizykalnym oraz badaniach obrazowych. Lekarz zada pacjentowi pytania dotyczące objawów, ich czasu trwania i nasilenia, aktywności fizycznej oraz przebytych urazów. Następnie przeprowadzi badanie palpacyjne okolicy ścięgna Achillesa.
Badania obrazowe pomagają potwierdzić rozpoznanie i ocenić stopień uszkodzenia ścięgna. Wykonuje się:
- USG ścięgna
- Rezonans magnetyczny
- Rzadziej tomografię komputerową
Mogą być zlecone również badania krwi w kierunku chorób tkanki łącznej. Cenne informacje daje także analiza sposobu poruszania się i obciążania stóp.
Leczenie farmakologiczne i fizjoterapia
Leczenie zapalenia ścięgna mięśnia piszczelowego tylnego w pierwszej fazie polega na:
- Odpoczynku od aktywności fizycznej obciążającej kończyny dolne
- Zastosowaniu leków przeciwzapalnych i przeciwbólowych doustnie lub miejscowo
- Unieruchomieniu stawu skokowego opaską elastyczną lub stabilizatorem
- Zastosowaniu zabiegów fizykoterapeutycznych - krioterapia, ultradźwięki, laser
Gdy objawy ustąpią, wdraża się rehabilitację mającą na celu wzmocnienie mięśni i poprawę biomechaniki kończyny. Stosuje się masaż, ćwiczenia rozciągające i czynnościowe. Czasem wykonuje się iniekcje preparatów nasercowych bezpośrednio w okolicę ścięgna.
W przewlekłych lub nawracających przypadkach, gdy zachowawcze leczenie zawodzi, może być konieczny zabieg operacyjny.
Ćwiczenia wzmacniające mięsień piszczelowy tylny
Kluczowym elementem rehabilitacji jest wykonywanie odpowiednich ćwiczeń wzmacniających osłabiony mięsień piszczelowy tylny. Początkowo należy wykonywać łagodne izometryczne skurcze mięśnia. W miarę poprawy można stopniowo zwiększać zakres ruchu i obciążenie.
Przykładowe ćwiczenia to:
- Unoszenie pięt w pozycji stojącej lub leżącej
- Ruchy grzbietowe i podeszwowe stopy z oporem gumowej taśmy
- Wstawanie na palcach
- Przysiady z piłką między kolanami
Należy pamiętać o rozgrzewce, stopniowym zwiększaniu obciążeń i odpoczynku między seriami powtórzeń. Bardzo ważne jest precyzyjne wykonywanie ćwiczeń, aby uniknąć urazu.
Jak zapobiegać nawrotom zapalenia ścięgna
Aby zminimalizować ryzyko nawrotu zapalenia ścięgna mięśnia piszczelowego tylnego, zaleca się:
- Stopniowe zwiększanie aktywności fizycznej po rekonwalescencji
- Stosowanie rozgrzewki i wyciszenia po treningu
- Dbanie o prawidłową technikę ruchu
- Wzmocnienie mięśni dna miednicy i brzucha
- Regularne wykonywanie ćwiczeń wzmacniających mięsień
- Utrzymywanie prawidłowej masy ciała
- Noszenie obuwia amortyzującego wstrząsy
- Unikanie nierównego, twardego podłoża
Dzięki temu można znacząco zmniejszyć ryzyko nawrotu dolegliwości i cieszyć się aktywnością fizyczną bez bólu.
Podsumowanie
Zapalenie ścięgna mięśnia piszczelowego tylnego jest schorzeniem bolesnym, lecz możliwym do wyleczenia. Najważniejsze to szybko zareagować na niepokojące objawy i poddać się specjalistycznej diagnostyce. Badania obrazowe pomogą potwierdzić rozpoznanie. Kluczowe jest wdrożenie właściwego leczenia farmakologicznego i fizjoterapii. Następnie trzeba systematycznie wykonywać zalecane ćwiczenia wzmacniające mięsień piszczelowy tylny. Tylko w ten sposób można całkowicie wyeliminować stan zapalny i przywrócić sprawność kończyny. Ważne jest też stopniowe zwiększanie aktywności po chorobie i unikanie czynników ryzyka, by zapobiec nawrotom.
Zapalenie ścięgna mięśnia piszczelowego tylnego to problem, z którym często zmagają się sportowcy. Intensywny wysiłek fizyczny obciążający mięśnie łydki sprzyja rozwojowi tego schorzenia. Dlatego osoby aktywne powinny zwracać szczególną uwagę na objawy ze strony ścięgna Achillesa i jak najszybciej reagować. Tylko profesjonalna diagnostyka i leczenie pozwoli im bezpiecznie wrócić do treningów i rozwijać swoją kondycję i sprawność fizyczną.
Zapalenie ścięgna mięśnia piszczelowego tylnego to problem dokuczliwy, ale na szczęście możliwy do wyleczenia. Kluczowe jest szybkie zareagowanie na niepokojące objawy i diagnostyka pod okiem specjalisty. Następnie konieczne jest cierpliwe poddanie się leczeniu farmakologicznemu i rehabilitacji. Systematyczne ćwiczenia wzmacniające mięsień piszczelowy tylny są niezbędne, by przywrócić pełną sprawność kończyny. Jeśli w porę zastosujemy właściwe postępowanie, możemy uniknąć przewlekłego stanu zapalnego i z optymizmem patrzeć w przyszłość.
Problemy ze ścięgnem mięśnia piszczelowego tylnego nie muszą oznaczać końca aktywności fizycznej. Dzięki wiedzy na temat przyczyn, objawów i sposobów leczenia tego schorzenia, możemy skutecznie z nim walczyć. Pamiętajmy tylko, by nie lekceważyć żadnych niepokojących symptomów i jak najszybciej zasięgnąć porady specjalisty. Wdrażając właściwe postępowanie i systematyczną rehabilitację, możemy wrócić do pełnej sprawności i cieszyć się ulubionymi sportami.
Tagi
Udostępnij artykuł
